بررسی جامع انواع سایز کابل برق

در این مقاله قصد داریم به بررسی جامع انواع سایز کابل برق بپردازیم.

کابل برق یکی از اجزای مهم هر ساختمانی است. این کابل ها برای انتقال انرژی الکتریکی از منبع تولید به مصرف کننده استفاده می شوند. کابل های برق در انواع مختلفی تولید می شوند که هر کدام کاربردهای خاص خود را دارند.

کابل ها از قسمت هایی مانند هادی، یک عایق و یک غلاف تشکیل شده اند. هادی جریان الکتریکی را از یک نقطه به نقطه دیگر منتقل می کند. عایق از هادی در برابر آسیب محافظت می کند. غلاف کابل را در برابر شرایط محیطی محافظت می کند.

انواع مختلف کابل

کابل ها از اجزای مهم هر ساختمانی هستند. آنها برای انتقال انرژی الکتریکی، سیگنال های صوتی و تصویری و سایر اطلاعات استفاده می شوند. در واقع، کابل ها در انواع مختلفی تولید می شوند که هر کدام کاربردهای خاص خود را دارند.

کابل برق

کابل برق یکی از رایج ترین انواع کابل ها است. این کابل ها برای انتقال انرژی الکتریکی استفاده می شوند. کابل های برق در انواع مختلفی تولید می شوند که هر کدام کاربردهای خاص خود را دارند.

• تک رشته ای: این کابل ها فقط یک رشته هادی دارند.
• کابل های افشان: این کابل ها از چندین رشته سیم باریک تشکیل شده اند.
• خودنگهدار: این کابل ها دارای یک رشته سیم یا کابل فولادی در داخل هستند که به آنها اجازه می دهد بدون نیاز به بست یا ساپورت آویزان شوند.
• کابل های زیرزمینی: این کابل ها برای استفاده در زیرزمین طراحی شده اند و دارای عایق ضخیم و مقاوم در برابر آب هستند.

کابل مخابراتی

از این کابل برای انتقال سیگنال های صوتی و تصویری استفاده می شود. همچنین لازم به ذکر است که، کابل های مخابراتی در انواع مختلفی تولید می شوند که هر کدام کاربردهای خاص خود را دارند.

• کواکسیال: این کابل ها برای انتقال سیگنال های تلویزیونی، صوتی و داده استفاده می شوند.
•  فیبر نوری: این کابل ها برای انتقال سیگنال های با سرعت بالا استفاده می شوند.

کابل شبکه

این کابل برای اتصال دستگاه های مختلف به شبکه استفاده می شود. کابل های شبکه در انواع مختلفی تولید می شوند که هر کدام کاربردهای خاص خود را دارند.

• UTP: این کابل ها از چهار رشته سیم تشکیل شده اند که توسط یک روکش پلاستیکی پوشیده شده اند.
•  STP: این کابل ها از چهار رشته سیم تشکیل شده اند که توسط یک لایه فویل محافظ پوشیده شده اند.
• SFTP: این کابل ها از چهار رشته سیم تشکیل شده اند که توسط یک لایه فویل محافظ و یک لایه شیلد تابیده شده پوشیده شده اند.

سایر انواع کابل

علاوه بر انواع کابل هایی که در بالا ذکر شد، انواع دیگری از کابل ها نیز وجود دارند که برای کاربردهای خاص طراحی شده اند. از جمله این کابل ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• جوشکاری: این کابل ها برای انتقال جریان بالا برای جوشکاری استفاده می شوند.
•  ضد حریق: این کابل ها در برابر آتش مقاوم هستند.
•  ضد آب: این کابل ها در برابر آب مقاوم هستند.

جدول زیر جریان مجاز کابل های برق را بر اساس سطح مقطع و جنس هادی نشان می دهد.

سطح مقطع	جریان مجاز (مس)	جریان مجاز (آلومینیوم)
۰.۵ میلی متر مربع	۶ آمپر	۳.۷ آمپر
۱ میلی متر مربع	۱۰ آمپر	۶.۲ آمپر
۱.۵ میلی متر مربع	۱۵ آمپر	۹.۴ آمپر
۲.۵ میلی متر مربع	۲۵ آمپر	۱۵.۶ آمپر
۴ میلی متر مربع	۳۵ آمپر	۲۳.۱ آمپر
۶ میلی متر مربع	۵۰ آمپر	۳۱.۲ آمپر
۱۰ میلی متر مربع	۷۰ آمپر	۴۶.۳ آمپر
۱۶ میلی متر مربع	۱۰۰ آمپر	۶۲.۵ آمپر
۲۵ میلی متر مربع	۱۵۰ آمپر	۹۳.۸ آمپر
۳۵ میلی متر مربع	۲۰۰ آمپر	۱۲۵ آمپر
۵۰ میلی متر مربع	۳۰۰ آمپر	۱۸۷.۵ آمپر
۷۰ میلی متر مربع	۴۰۰ آمپر	۲۵۰ آمپر

انواع سایز کابل برق را می توان به دو دسته کلی تقسیم کرد:

کابل های با سطح مقطع کوچک

کابل های با سطح مقطع کوچک معمولاً برای مدارهای روشنایی، پریزهای برق و سایر مدارهای با جریان پایین استفاده می شوند. این کابل ها معمولاً از سیم مسی با سطح مقطع ۰.۵ تا ۲.۵ میلی متر مربع ساخته می شوند.

کاربردهای رایج کابل های با سطح مقطع کوچک عبارتند از:

• مدارهای روشنایی
• دوربین مداربسته
• مدارهای تلفن و شبکه
• پریزهای برق
• مدارهای لوازم خانگی کوچک

کابل های با سطح مقطع بزرگ

کابل با سطح مقطع بزرگ یکی از انواع سایز کابل برق است. این کابل معمولاً برای مدارهای با جریان بالا مانند مدارهای کولر گازی، موتورهای الکتریکی و سایر مدارهای با بار سنگین استفاده می شوند. این کابل ها معمولاً از سیم مسی با سطح مقطع ۴ میلی متر مربع به بالا ساخته می شوند.

کاربردهای رایج کابل های با سطح مقطع بزرگ عبارتند از:

• مدارهای کولر گازی
• موتورهای الکتریکی
• مدارهای جوشکاری
• مدارهای تاسیساتی و صنعتی

انتخاب سایز کابل برق مناسب برای کاربرد شما بسیار مهم است. انتخاب یک کابل با سطح مقطع کافی برای تحمل جریان مورد نیاز، از گرم شدن بیش از حد و آتش سوزی جلوگیری می کند.

عوامل موثر در انتخاب سایز کابل برق

در انتخاب سایز کابل برق، عوامل مختلفی باید در نظر گرفته شوند. از جمله این عوامل عبارتند از:

جریان مجاز کابل

جریان مجاز کابل میزان جریانی است که کابل می تواند به طور ایمن تحمل کند. همچنین، جریان مجاز کابل با سطح مقطع آن ارتباط مستقیم دارد. سطح مقطع کابل با واحد میلی متر مربع اندازه گیری می شود. هرچه سطح مقطع کابل بیشتر باشد، جریان مجاز آن نیز بیشتر خواهد بود.

جریان مجاز کابل را می توان از جدول استانداردهای ملی و بین المللی تعیین کرد. در ایران، استاندارد ملی ISIRI 60084 برای تعیین جریان مجاز کابل ها استفاده می شود.

در صورتی که جریان مصرفی دستگاه یا وسیله بیش از جریان مجاز کابل باشد، کابل گرم شده و ممکن است باعث آتش سوزی شود. همچنین، در صورتی که جریان مصرفی دستگاه یا وسیله کمتر از جریان مجاز کابل باشد، کابل نمی تواند تمام بار مصرفی دستگاه یا وسیله را تأمین کند و ممکن است باعث عملکرد ناقص دستگاه یا وسیله شود.

مثال: یک کابل مسی با سطح مقطع ۱.۵ میلی متر مربع می تواند جریانی تا ۱۵ آمپر را به طور ایمن تحمل کند.

طول کابل

طول کابل نیز از عوامل مهم در سایز کابل برق است. همچنین طول کابل بر جریان مجاز آن تأثیر می گذارد. هرچه کابل طولانی تر باشد، جریان مجاز آن کمتر خواهد بود.

علت: در کابل های طولانی، مقاومت هادی بیشتر می شود. مقاومت هادی باعث می شود که جریان بیشتری در کابل جریان یابد و در نتیجه کابل گرم تر شود.

مثال: یک کابل مسی با سطح مقطع ۱.۵ میلی متر مربع می تواند جریانی تا ۱۵ آمپر را در طول ۵۰ متر تحمل کند. اما اگر طول کابل به ۱۰۰ متر افزایش یابد، جریان مجاز کابل به ۱۲ آمپر کاهش می یابد.

دمای محیط

دمای محیط نیز بر جریان مجاز کابل تأثیر می گذارد. هرچه دمای محیط بالاتر باشد، جریان مجاز کابل کمتر خواهد بود.

علت: در دماهای بالاتر، مقاومت هادی بیشتر می شود. مقاومت هادی باعث می شود که جریان بیشتری در کابل جریان یابد و در نتیجه کابل گرم تر شود.

مثال: یک کابل مسی با سطح مقطع ۱.۵ میلی متر مربع می تواند جریانی تا ۱۵ آمپر را در دمای محیط ۲۰ درجه سانتیگراد تحمل کند. اما اگر دمای محیط به ۳۰ درجه سانتیگراد افزایش یابد، جریان مجاز کابل به ۱۲ آمپر کاهش می یابد.

بار مصرفی

بار مصرفی دستگاه یا وسیله ای که کابل برای آن استفاده می شود نیز باید در نظر گرفته شود. هرچه بار مصرفی دستگاه یا وسیله بیشتر باشد، جریان مجاز کابل باید بیشتر باشد.

مثال: یک کولر گازی ۱۸۰۰۰ BTU دارای بار مصرفی حدود ۱۵ آمپر است. بنابراین، برای سیم کشی کولر گازی ۱۸۰۰۰ BTU، باید از کابل مسی با سطح مقطع حداقل ۱.۵ میلی متر مربع استفاده شود.

سخن پایانی

در این مقاله، به بررسی جامع انواع سایز کابل برق و عوامل موثر در انتخاب آنها پرداختیم. همچنین، به اهمیت انتخاب نوع کابل مناسب برای کاربرد مورد نظر اشاره کردیم.

همچنین لازم به ذکر است که، نصب و نگهداری صحیح کابل های برق از اهمیت ویژه ای برخوردار است. نصب صحیح کابل ها از آسیب دیدن آنها جلوگیری می کند و نگهداری صحیح کابل ها عمر آنها را افزایش می دهد.

با رعایت نکات ذکر شده در این مقاله می توانید کابل برق مناسب را برای کاربرد مورد نظر خود انتخاب کنید و از آن به درستی استفاده نمایید.